Thời gian qua, nhiều gói thầu về in ấn dưới 5 tỷ đồng được chào hàng cạnh tranh qua mạng. Ảnh: NC st

Theo quy định tại Điều 24 Luật Đấu thầu 2023, hình thức chào hàng cạnh tranh được áp dụng đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn thông dụng, đơn giản và có giá gói thầu không quá 5 tỷ đồng. Điều 79 (quy trình chào hàng cạnh tranh) Nghị định số 24/2024/NĐ-CP quy định, đối với gói thầu dịch vụ phi tư vấn, hồ sơ mời thầu (HSMT) không yêu cầu tiêu chuẩn đánh giá về năng lực và kinh nghiệm.

Trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, nhiều gói thầu in ấn có giá trị dưới 5 tỷ đồng của các chủ đầu tư như: Bảo hiểm xã hội tỉnh Vĩnh Phúc, Tạp chí Kỹ thuật và Trang bị của Tổng cục Kỹ thuật (Bộ Quốc phòng), Trung tâm Văn hóa thể dục thể thao quận Bình Tân, Cục Cứu hộ - Cứu nạn thuộc Bộ Tổng tham mưu (Bộ Quốc phòng), Tạp chí Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Ban Thi đua - Khen thưởng thuộc Sở Nội vụ Hà Nội, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Ninh… đang vấp kiến nghị của nhà thầu về HSMT và kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu (HSDT).

Tại Gói thầu In tờ gấp tuyên truyền “Những điều cần biết về bảo hiểm xã hội tự nguyện”, “Những điều cần biết về bảo hiểm y tế hộ gia đình quý II/2024” do Bảo hiểm xã hội tỉnh Vĩnh Phúc làm Chủ đầu tư, trực tiếp mời thầu, nhà thầu cho rằng, Gói thầu có tính chất, phạm vi đơn giản, thông thường, quy mô nhỏ, không yêu cầu cao về kỹ thuật, công nghệ nên đa số các nhà in, thậm chí là xưởng in nhỏ và vừa cũng hoàn toàn đủ khả năng đáp ứng. Trong khi đó, HSMT yêu cầu tất cả vị trí nhân sự tham gia Gói thầu (phụ trách chung, cán bộ lên market, cán bộ in ấn, cán bộ biên tập) ngoài việc đáp ứng yêu cầu về kinh nghiệm/hợp đồng tương tự, chứng chỉ/trình độ chuyên môn, phải có “chứng nhận huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy” và “chứng chỉ huấn luyện an toàn lao động”. Công ty TNHH Netandroid Việt Nam cho rằng, HSMT yêu cầu như trên là quá cao, cố tình làm khó nhà thầu, áp đặt và hạn chế sự tham gia của nhà thầu.

Trả lời kiến nghị của nhà thầu, Bảo hiểm xã hội tỉnh Vĩnh Phúc cho biết, theo quy định hiện hành, hoạt động in thuộc Danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo Nghị định số 60/2014/NĐ-CP, Nghị định số 25/2018/NĐ-CP và Nghị định số 96/2016/NĐ-CP quy định về điều kiện an ninh trật tự đối với một số ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện. Theo đó, cơ sở in phải có đủ điều kiện về an toàn phòng cháy, chữa cháy theo quy định nên HSMT đưa ra yêu cầu trên.

Trao đổi với phóng viên Ban ca doi thuong , bà Phạm Minh Yến - Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ đấu thầu (Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, việc HSMT áp quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy của cơ sở in ấn vào tiêu chí đối với từng nhân sự tham gia việc in ấn là không phù hợp, gây hạn chế sự tham gia của nhà thầu.

Tương tự, Gói thầu số 01 In Tạp chí Kỹ thuật và Trang bị từ số 280 đến số 291 (giá gói thầu 1,98 tỷ đồng) được chào hàng cạnh tranh qua mạng, nhà thầu cũng kiến nghị HSMT đưa ra yêu cầu cao (về năng lực và kinh nghiệm của nhân sự chủ chốt) là không đúng quy định tại Điều 79 Nghị định số 24/2024/NĐ-CP, gây hạn chế nhà thầu và cần được “vô hiệu hóa” trong quá trình đánh giá HSDT theo khoản 4 Điều 44 Luật Đấu thầu 2023.

Tại Gói thầu In bản tin Quận năm 2024 (giá gói thầu 0,664 tỷ đồng), Trung tâm Văn hóa thể dục thể thao quận Bình Tân (TP.HCM) cũng “vấp” 2 kiến nghị của nhà thầu vì thực hiện chào hàng cạnh tranh qua mạng nhưng lại yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm của nhân sự tham gia thực hiện Gói thầu. Nhà thầu đề nghị Chủ đầu tư loại bỏ những yêu cầu này trong HSMT, trong đánh giá HSDT. Chủ đầu tư thì cho rằng, việc lựa chọn nhà thầu gói thầu trên ngoài tuân thủ quy định của Luật Đấu thầu, còn phải tuân thủ quy định của pháp luật liên quan (Luật Xuất bản) và các quy định điều kiện về an ninh, trật tự đối với ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện…

TS. Nguyễn Việt Hùng - nguyên Vụ trưởng Vụ Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, “nguồn cơn” của việc xảy ra kiến nghị liên tiếp tại các gói thầu in ấn có giá trị dưới 5 tỷ đồng là do cả chủ đầu tư và nhà thầu đều không hiểu đúng và đủ về gói thầu dịch vụ phi tư vấn thông dụng, đơn giản. Bản chất các gói thầu in ấn đều liên quan đến lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, nghĩa là không đơn giản và thông dụng. Do đó, việc chủ đầu tư lựa chọn hình thức chào hàng cạnh tranh là không phù hợp (giá trị các gói thầu nhỏ, dưới 5 tỷ đồng nhưng cần thiết phải đấu thầu rộng rãi). Khi chủ đầu tư lựa chọn hình thức chào hàng cạnh tranh, lại yêu cầu về năng lực và kinh nghiệm của nhân sự thực hiện như đối với hình thức đấu thầu rộng rãi là “râu nọ cắm cằm kia”, mâu thuẫn với quy định pháp luật về đấu thầu dẫn đến kiến nghị.